Mestres: Mestre Waldemar

Waldemar da Paixão (1916-1990)
De beschilderde berimbau heb ik uitgevonden

Veel mensen kennen mestre Waldemar van de vele liedjes die over hem geschreven zijn, maar wat maakte hem zo bekend/geliefd? Mestre Waldemar heeft faam gemaakt door zijn beschilderde berimbaus, zijn zang en zijn barracão. Een fantastisch boek over deze mestre is O Barracão de Waldemar geschreven door historicus Frede Abreu.


Waldemar begon in 1936 op 20-jarige leeftijd met capoeira (in Salvador, Bahia). Hij was destijds leerling van Talabi, Ricardo de Ilha de Maré, Canário Pardo en Siri de Mangue. In deze tijd gingen de mestres naar roda’s in Piriperi en hier leerde Waldemar ook capoeira. De mestres zeiden dan: “pak mijn broekspijp vast”, als Waldemar dit dan probeerde dan beantwoorde de mestres dit met een ‘cambolhata’ gevolgd door een ‘rabo-de-arraia’. Toen Waldemar probeerde op te staan zeiden de mestres: “sta niet op”, en toen kwam er weer een ‘rabo-de-arraia’. Waldemar leerde capoeira dus, net zoals iedereen in die periode, niet in een capoeira school maar gewoon buiten op straat en in straatroda’s.

In 1940 begon Waldemar met lesgeven in de open lucht op de Estrada de Liberdade. In deze periode begon hij met het bouwen van zijn eigen barracão (een soort hut) gemaakt van Hout en van riet. Deze hut, in de wijk Liberdade (in Salvador), werd naar hem genoemd en stond bekend als o Barracão de Waldemar. Zijn roda’s werden steeds bekender in de omgeving en de bekendste capoeiristas uit die tijd gingen naar de Barracão de Waldemar toe om daar te spelen. In deze periode maakte capoeira een gewelddadige tijd door. Waldemar heeft naar eigen zeggen echter nooit ruzie gehad met andere mestres. Hij zei hierover onder andere: “Ruzie heb ik nooit met iemand gehad omdat ik altijd door iedereen gerespecteerd werd, nooit heeft iemand mij uitgedaagd.” Hier kreeg Waldemar ook veel bekendheid vanwege zijn onnavolgbare kwaliteiten als zanger en als berimbau speler. Tot vandaag de dag zegt men dat hij de beste zanger en berimbau speler ooit is.

De belangrijkste invloed van Waldemar is wellicht geweest dat hij de eerste persoon was die beschilderde berimbaus maakte. Deze verkocht hij aan toeristen en aan andere capoeiristas, iedereen wilde er één hebben. Ook de kwaliteit van zijn berimbaus was beter. In eerste instantie haalde Waldemar eerst de schors van de berimbau af, om de berimbau gelakt te verkopen. Later verkocht hij witgeschilderde berimbaus en berimbaus die in verschillende kleuren waren geschilderd.

maandag 1 maart 2010